AWF Kraków zmienia nazwę na AKF. Kontrowersyjna decyzja władz.

Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie zmienia swoją nazwę na Akademię Kultury Fizycznej 20. Grudnia 2024.

Po ogłoszeniu tej decyzji w sieci zawrzało, ponieważ nowa nazwa jest nieco kontrowersyjna i zakończy ponad 130 letnią historię krakowskiej AWF.

Pojawiło się sporo przeciwników, a najbardziej poszkodowani są aktualni studenci, którzy aplikowali na AWF, a otrzymają dyplom AKF.

Sprawą zainteresowały się także lokalne media, a koszt zmian podany przez władze uczelni to 200 tysięcy złotych.

ale zacznijmy od początku…

@trenergotz

Koniec AWF Kraków. #awf #awfkrakow #uczelnia #studia

♬ Epic Motivation Inspiring Cinematic Trailer – Bratart

Z początkiem roku pojawiły się pogłoski w formie prima aprillisowego żartu, że AWF zamierza zmienić nazwę zupełnie tak jakby władze uczelni chciały sprawdzić reakcję studentów na planowane zmiany. Nikt nie brał tego na poważnie, jednak na tegorocznej inauguracji roku akademickiego oficjalnie potwierdzono, że AWF zmieni się na AKF jeszcze w tym roku.

Uczelnia oficjalnie ogłosiła zmianę nazwy 30 listopada 2024 roku na jednym z portali społecznościowych. Po tym komunikacie pojawiła się lawina negatywnych komentarzy i reakcji, a nawet powstała grupa protestujących wraz z petycją przeciwko nadchodzącym zmianom.

Władze uczelni przekonują, że zmiana jest konieczna, bo obecna nazwa pochodzi z czasów kiedy kształcono jedynie na kierunku wychowanie fizyczne.

Aktualnie jednak AWF oferuje 14 kierunków studiów, z których jedynie 3 kształcą przyszłych nauczycieli WF, a cała reszta nie ma z WueFem nic wspólnego, natomiast mieści się w obrębie kultury fizycznej.

Ta informacja oczywiście jest prawdziwa i wynika z definicji pojęcia kultury fizycznej, ale weźmy pod uwagę fakt, że ten termin znany jest jedynie wykładowcom, studentom i absolwentom AWF, bo taka wiedza jest tam przekazywana. Cała reszta społeczeństwa nie wie czym dokładnie jest kultura fizyczna. Ona oczywiście może się z czymś kojarzyć, np. ze sportem, z aktywnością fizyczną, ale właściwa jej definicja jest mało komu znana.

A najprostsza jej definicja brzmi:

kultura fizyczna to ogół zachowań mających na celu dbałość o zdrowie człowieka, poprawę jego postawy oraz prawidłowy rozwój psychofizyczny.

Biorąc pod uwagę fakt, że większość ludzi nie zna tej definicji, proponowana zmiana nie wniesie wartości dla społeczeństwa, a wywoła jedynie dezorientację i będzie wymagać ponownego budowania renomy. A nie zapominajmy o tym, że AWF w Krakowie przez wiele lat utrzymuje się w czołówce najlepszych AWFów w Polsce.

Spójrzmy jednak na Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie, która od dawna nie kształci już tylko górników, a w swojej ofercie ma kierunki takie jak informatyka, elektronika czy nawet kulturoznawstwo i socjologia, które z obecną nazwą nie mają nic wspólnego, a mimo to jej nie zmieniają.

Z kolei Uniwersytet Rolniczy również oferuje kierunki niezwiązane bezpośrednio z rolnictwem takie jak Ekonomia, Zarządzanie czy Dietetyka.

Spójrzmy też na AWF w Warszawie, który otworzył kierunek typowo medyczny jak pielęgniarstwo.

Dlaczego większość osób nie zgadza się z decyzją o zmianie nazwy?

Po pierwsze rozpoznawalność i renoma

Aktualni studenci, którzy aplikowali na AWF jako uczelnię znaną i z mocnym prestiżem, a otrzymają dyplom AKF, którego nikt nie będzie kojarzyć.

Po drugie historia

Początki uczelni sięgają do roku 1893 czyli dalej niż nowożytne igrzyska olimpijskie i są związane z utworzeniem 2 letniego kursu naukowego dla kandydatów na nauczycieli gimnastyki działającego przy Uniwersytecie Jagiellońskim, ale nazwa wychowanie fizyczne pojawia się w 1913 roku, kiedy to ów kurs został przekształcony w 2-letnie studium wychowania fizycznego, czyli wychowanie fizyczne przejawia się w nazwie od ponad 110 lat. Z kolei w roku 1950 studium przekształca się w Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego jako samodzielną jednostkę, a ta z kolei przekształca się w AWF w 1972 roku.

Po trzecie koszty

Niepotrzebne generowanie kosztów w wysokości 200 tysięcy złotych, które można byłoby przeznaczyć na częściowy remont infrastruktury czy promocję uczelni.

Po czwarte nowa nazwa

Nazwa AKF nie brzmi poważnie i może kojarzyć się z małą firmą organizującą internetowe lub stacjonarne kursy na instruktorów różnych dyscyplin czy na trenerów personalnych

Władze AWF Kraków zgadzają się bezdyskusyjnie, że  jedynym argumentem, który może przemawiać za tym, aby nie zmieniać nazwy jest tradycja. Jednak dodają, że tradycja nie może hamować rozwoju uczelni.

Zadajmy sobie pytanie zatem jaki rozwój AWF pociągnie za sobą zmiana nazwy. Czy naprawdę będziemy kształcić lepszych specjalistów jeżeli zmienimy nazwę?

Czy nowy AKF zyska markę, prestiż i uznanie? A jeśli tak to ile lat to zajmie? A może uczelnia pójdzie w zupełnie innym kierunku, gdzie obecni studenci nie będą chcieli już tutaj studiować i w ramach sprzeciwu zaczną masowo aplikować na inne AWFy w kraju, np. ten najbliżej w Katowicach? Wbrew pozorom konkurencja może zyskać na tej zmianie, ale czy tak będzie okaże się w praktyce.

Władze dodają także, że nie pierwsza uczelnia w Krakowie zmienia nazwę oraz że takie procesy często zachodzą, np. PWST, czyli Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna zmieniła się w AST czyli Akademię Sztuk Teatralnych.

Akademia Ekonomiczna zmieniła się na Uniwersytet Ekonomiczny. Akademia Rolnicza na Uniwersytet Rolniczy. Ciekawy przykładem jest też Akademia Pedagogiczna, która w 2008 roku zmieniła nazwę na Uniwersytet Pedagogiczny, a w 2024 roku ponownie zmieniła się, ale tym razem na Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej. Ten temat jest również kontrowersyjny.

To wszystko brzmi profesjonalnie i AWF w swojej historii też zmieniał nazwę, bo wcześniej była to WSWF, czyli Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego przekształcona na Akademię Wychowania Fizycznego w 1972r. Spójrzmy na to z innej strony, bo czym innym jest zmiana z Wyższej Szkoły na Akademię czy z Akademii na Uniwersytet i taka zmiana jak najbardziej ma sens, ale zmiana z Akademii na Akademię czyli AWF na AKF jaki może mieć sens?

Niektórzy z przeciwników dodają, że zmiana mogłaby mieć sens gdyby zaproponowano Uniwersytet Wychowania Fizycznego czy nawet Uniwersytet Kultury Fizycznej. Wtedy brzmiałoby to poważnie i dumnie. Jednak uczelnia, aby stać się Uniwersytetem musi spełnić szereg warunków, których obecny AWF najprawdopodobniej nie spełnia stąd jedynie zmiana kosmetyczna.

W jaki sposób wpłynąć na rozwój i prestiż AWF Kraków zamiast zmieniać nazwę?

Wychowanie fizyczne w pierwszych latach szkoły

Dużym problemem w klasach podstawowych 1-3 jest prowadzenie zajęć ruchowych przez nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, które nie są realizowane profesjonalnie.

Zajęcia te powinny być prowadzone przez specjalistów, czyli nauczycieli Wychowania Fizycznego, ale żeby tak się stało muszą nastąpić zmiany w prawie oświatowym, a wszystkie AWFy w Kraju powinny uzupełnić program kształcenia nauczycieli o np. specjalizację wychowanie fizyczne wczesnoszkolne

Jest to bardzo ważne ponieważ nawyki ruchowe kształtują się od najmłodszych lat i jeżeli zaniedbamy aktywność fizyczną na wczesnym etapie życia to wielu rzeczy nie nadrobimy w wieku późniejszym.

Ta zmiana w przeciągu 10-20 lat ma realną szansę wpłynąć na to, aby społeczeństwo było sprawniejsze i zdrowsze, a to przełoży się na wiele sfer życia społecznego.

Instruktorzy i trenerzy tylko po AWF, a nie po kursach stacjonarnych lub internetowych

Ogromnym problemem na rynku są osoby, które oferują usługi instruktorskie nie tylko dla dorosłych, ale i może przede wszystkim dla dzieci mając ukończony jedynie kurs, czasem weekendowy, czasem tygodniowy, a czasem nawet realizowany przez Internet.

Z mojego doświadczenia jako absolwenta AWF i trenera personalnego z długim stażem – nie da się zostać dobrym instruktorem sportu czy trenerem kończąc kilkudziesięciogodzinny kurs nawet jeśli był realizowany stacjonarnie, nie analizując już tych internetowych, bo jest to wielkie nieporozumienie.

Takie osoby później trafiają do różnych jednostek oferujących zajęcia sportowe dla dzieci, np. naukę pływania, lekkoatletykę, piłkę nożną czy inne.

Podobnie jest z usługami dla dorosłych. Obecnie bardzo popularny trening personalny oferowany jest często przez osoby po studiach niezwiązanych ze sportem, a posiadający jedynie ukończony kurs trenera personalnego.

Jest to bardzo ważne, ponieważ trenerzy i instruktorzy pracują z człowiekiem, który ma swoje ograniczenia, ma swoje potrzeby i przede wszystkim zdrowie. Osoby niekompetentne mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc.

Czy można sobie wyobrazić fizjoterapeutę, który będzie rehabilitować człowieka po kursie online? Oczywiście trening personalny nie jest tak zaawansowany jak fizjoterapia, ale wiele elementów właśnie z fizjoterapii się w nim stosuje, więc pewien wspólny mianownik można tutaj postawić.

Aby tak się stało w pierwszej kolejności konieczne są zmiany w prawie, które uregulują zawód trenera czy instruktora sportu dzięki czemu usługi sportowe będą świadczone jedynie przez absolwentów AWF.

W drugiej kolejności wszystkie AWFy w kraju powinny uzupełnić program kształcenia o odpowiednie specjalizacje lub osobne kursy instruktorskie czy trenerskie i częściowo uczelnie już to wprowadzają, ale jeszcze na mało znaczącą skalę.

Źle prawidłowo prowadzone zajęcia z WF w klasach starszych

Często pewnie spotkaliście się z faworyzowaniem uzdolnionych sportowo dzieci przez wuefistów lub zajęciami na tak zwanej „macie” czyli macie piłkę i grajcie. Wielu nauczycieli nie prowadzi w ogóle lekcji zaniedbując swoich uczniów. Często w szkołach średnich jest to podyktowane zaniedbaniami przez poprzednich nauczycieli, którzy źle prowadzili zajęcia i być może zniechęcili swoich uczniów do aktywności włączając w to zajęcia ruchowe w klasach 1-3, ALE NIE MOŻEMY ICH W TEN SPOSÓB TŁUMACZYĆ, bo jednak istnieją prawdziwi nauczyciele, którzy prowadzą świetne lekcje WF i doświadczyłem tego osobiście na swojej ścieżce edukacji, a także na praktykach studenckich.

Prawda jest taka, że ci nauczyciele nie powinni w ogóle uczyć w szkole, bo porównajmy inną sytuację kiedy to matematyk czy polonista nie realizowałby programu nauczania i nie prowadziłby lekcji? Taka sytuacja nie mogłaby mieć miejsca, a z WFem to przechodzi bez większych problemów… Być może należałoby wprowadzić większe kontrole nauczycieli – szczególnie WF, ale to wymagałoby znowu działań rządzących. Dodatkowo przydałoby organizowanie szkoleń uzupełniających przez AWFy dla obecnych nauczycieli i wprowadzenie jeszcze innych rzeczy.

Myślę, że tutaj jest pole to pracy m.in. dla AWFów na czym zyskamy wszyscy, bo aktywne fizyczne społeczeństwo jest efektywniejsze, wydajniejsze w pracy, bardziej kreatywne oraz zdrowsze fizycznie i psychicznie co będzie mieć realny wpływ na chociażby krajową gospodarkę.

Podsumowując, uważam, że są ważniejsze sprawy, w których AWFy powinny zabrać głos i dążyć do wprowadzania zmian niż zajmowanie się drobiazgami jak zmiana nazwy.

Wpis przygotował Norbert Gotz, absolwent AWF Kraków, trener personalny w CityFit i FitPark Kraków, instruktor pływania, kulturystyki, gimnastyki sportowej, trener osobisty i ratownik wodny.